De lente kondigt zich aan en daar hoort een nieuw kledingseizoen bij. Maar vooraleer je je halsoverkop in nieuwe kledingavonturen stort kan je toch best even nadenken over wat al die kleding met onze planeet én met jezelf doet, want de angstaanjagende cijfers van ons consumptiegedrag liegen er niet om: we bezitten gemiddeld 173 kledingstukken, waarvan we er 50 nooit dragen, en we kopen gemiddeld 46 nieuwe stukken per jaar. Dat is dus bijna elke week iets nieuw...
Dit zijn cijfers uit een Nederlands onderzoek van zes jaar geleden (Measuring the Dutch Clothing Mountain, 2017), dus ik vrees dat de aantallen ondertussen nog hoger liggen, want in tussentijd is de ultra fast fashion aan een nog steilere opmars begonnen. Kledinggiganten zoals bijvoorbeeld Shein of Wish zijn in staat om binnen een paar dagen een volledig nieuwe collectie op de markt te brengen. Ze plaatsen zo'n duizend nieuwe ontwerpen per dag op hun websites. Dat is elke anderhalve minuut een nieuwe outfit!
Waarom kopen we zo veel kleding?
Omdat we het nodig hebben! Althans, dat willen de meeste fast fashion merken ons doen geloven. Je voelt je beter, mooier, slanker en avontuurlijker als je deze kleding draagt. Of in ieder geval in je bezit hebt, want uiteindelijk dragen we bijna een derde van onze kleding niet of nauwelijks. De rest dragen we gemiddeld niet vaker dan zeven keer. Zeven keer! Dat betekent in theorie dus dat je na een week alweer uitgekeken bent op je nieuwe kleding. Hoe kan dat?
Waarom zijn we zo snel uitgekeken op onze kleding?
Uit onderzoek (2015) blijkt dat hoe vaker we een kledingstuk dragen, hoe sneller we erop uitgekeken zijn. Dat is misschien zo, maar wat is vaak? Zeven keer? Ook hier liegen de cijfers er niet om: we zijn tussen 2000 en 2014 maar liefst 60 procent meer kleding gaan kopen, maar het aantal keren dat we een kledingstuk dragen is in diezelfde periode met de helft afgenomen. En deze trend zal tussen 2014 en nu niet bepaald afgeremd zijn vrees ik.
De sleutel voor ons excessieve koopgedrag ligt niet alleen bij de belachelijk lage prijs van sommige kleding, maar ook -en misschien wel vooral- bij de snel wisselende collecties in de winkels. Waar winkels vroeger 40 tot 50 weken nodig hadden om een nieuwe collectie in de winkel te krijgen, lukte het fast fashionmerken om dat in 20 weken te doen. En de ultra fast fashionmerken lukt het dus in een paar dagen! Uiteraard gaat dit ook ten koste van de kwaliteit van de kledingstukken.
FOMO (fear of missing out)?
Door de snel wisselende collecties komen klanten steeds terug en kopen we steeds meer, juist omdat het morgen misschien niet meer verkrijgbaar is. Zara bijvoorbeeld heeft in elke winkel een vaste collectie, maar ze hebben ook ‘reizende collecties’. Dit betekent dat als je iets ziet, je het onmiddellijk moet aanschaffen, want morgen ligt het misschien in een Zara aan de andere kant van het land. Dit is pure strategie! Deze fear of missing out is in combinatie met de lage prijzen en de slimme marketing (tegenwoordig middels influencers op social media) onweerstaanbaar: we worden er hebberig van. Dat je dat Primark T-shirt van 2 euro na één keer dragen weg kan gooien vanwege de gebrekkige kwaliteit nemen we dan op de koop toe. En dat er verspilling van grondstoffen, vervuiling en uitbuiting van arbeidskrachten plaatsvindt om dat T-shirt zo snel en zo goedkoop bij ons af te leveren, vergeten we voor het gemak even.
De Kledingberg...
Onze afgedankte kleding die we netjes naar de kledingcontainers brengen (of eerst op Vinted proberen te verpatsen maar na een tijdje toch maar dumpen) eindigt over het algemeen op een grote textielberg in Ghana of Chili. De 14.000 kilo textiel die dagelijks wordt weggegooid zorgt sowieso voor enorme vervuiling.
In bijna alle gevallen is het textiel op deze immense afvalbergen afkomstig van kleding die we als wegwerpproduct zijn gaan bekijken, maar waar waardevolle of vervuilende grondstoffen voor zijn gebruikt. De mode-industrie neemt 10% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen voor haar rekening, en dat is meer dan de lucht- en scheepvaart samen. Niet gering dus.
Hoog tijd om minder kleding te kopen!
Als consument zijn we machtiger dan we denken. Wij bepalen waar we ons geld aan uitgeven en kunnen de markt op die manier bijsturen, of in ieder geval niet meer met ons kostbare geld actief participeren aan een vervuilend systeem. Want hoe je het ook draait of keert: er wordt zoveel goedkope kleding aangeboden omdat wij het maar blijven kopen. Er is een markt voor.
De daad bij het woord voegen is niet evident en consuminderen is makkelijker gezegd dan gedaan, daarom geef ik je nog wat tips:
5 tips om minder kleding kopen:
1. Bedenk waarom je wil shoppen. Vaak ga je niet shoppen omdat je iets nodig hebt, maar is het gewoon een tijdverdrijf. In dat geval kan je beter iets anders gaan doen: een wandeling door het bos, naar de film, een koffietje drinken met vrienden, een weekendje weg plannen...
2. Geef je geld bewust uit. Zeker nu, met de hoge energieprijzen en inflatie, kunnen we het ons eigenlijk niet veroorloven om ons geld gedachteloos uit te geven aan kleding die we nooit of maximaal 7 keer dragen. Want ook al is het goedkoop: alles samen is het een hoop geld dat je zomaar ‘weggooit’. Koop liever kwaliteit en geen al te gekke trendy stuks. Ga voor een leuk accessoire in die nieuwe trendkleur in plaats van een hele outfit, want die ben je na twee weken alweer beu.
3. Geef je zelf bedenktijd. Winkels en online platforms (ook tweedehands) zijn zo ingericht dat je zoveel mogelijk (impulsief) koopt. Maar meestal zijn we dat jurkje dat we dankzij goede marketing per se wilden hebben de volgende dag alweer vergeten. Dus maak er een foto van, like het online, noteer het in je telefoon en kijk er binnen een week nog eens naar. Grote kans dat je het dan alweer vergeten bent. Of dat je al iets in je kast hebt hangen dat er verdacht veel op lijkt.
4. Wees blij met wat je hebt. Het geluksgevoel dat je krijgt van iets nieuws te kopen, duurt meestal maar heel even. Dus moeten we al snel op zoek naar nóg iets nieuws (en nog iets nieuws, en nog iets nieuws…). Probeer in plaats daarvan dankbaar te zijn voor wat je hebt. Ik weet dat dit heel wollig klinkt, maar het werkt: elke dag even je aandacht focussen op die momenten die je gelukkig maken, zorgt ervoor dat je je gelukkiger voelt. Uiteindelijk zullen de goede stuks die je jaren draagt ook je persoonlijke stijl definiëren!
5. Beperk je opbergruimte. Door de bomen het bos niet meer zien, geldt zeker voor een overvolle kledingkast. Opruimen is dus een must! Een kleinere, overzichtelijke kleerkast zorgt er niet alleen voor dat je weet wat je hebt (en wat er eventueel nog mist), maar dwingt je ook om goed na te denken over je aankoop, want waar ga je het opbergen? Met weinig ruimte is het vaak: one in, one out.
Als het nu toch allemaal niet zo goed lukt om je kleerkast opgeruimd, overzichtelijk en up-to-date te krijgen, schakel dan de hulp in van een professional. The SuperStyler is maar één telefoontje van jou verwijderd!
